Skip to content
Bài viết này sẽ giải thích một cách chi tiết và dễ hiểu về hiệp phụ trong bóng đá là gì. Chúng ta sẽ đi sâu vào khái niệm, luật lệ liên quan và những tình huống khi hiệp phụ được sử dụng trong các trận đấu kèo nhà cái bóng đá.
Hiệp Phụ Là Gì?
Hiệp phụ, hay còn gọi là over-time (trong tiếng Anh), là khoảng thời gian thi đấu được thêm vào sau khi thời gian thi đấu chính thức (90 phút cộng thời gian bù giờ) kết thúc với tỷ số hòa. Mục đích của hiệp phụ là để xác định đội thắng cuộc trong một trận đấu loại trực tiếp hoặc một giải đấu mà kết quả hòa không được phép. Ý tưởng cốt lõi là có thêm thời gian để một trong hai đội ghi bàn và giành chiến thắng.
Các Quy Định Về Hiệp Phụ
Sau khi thời gian thi đấu chính thức kết thúc với tỷ số hòa, trọng tài sẽ cho hai đội nghỉ giữa hiệp trong khoảng 5 phút. Sau đó, sẽ có hai hiệp phụ, mỗi hiệp kéo dài 15 phút, với một khoảng nghỉ ngắn giữa hai hiệp này. Dưới đây là một số quy tắc và quy định quan trọng liên quan đến hiệp phụ:
Thời Lượng Hiệp Phụ
Như đã đề cập, mỗi hiệp phụ kéo dài 15 phút. Tổng cộng, hiệp phụ kéo dài 30 phút, được chia làm hai hiệp bằng nhau.
Bàn Thắng Vàng (Golden Goal) và Luật Bàn Thắng Bạc (Silver Goal)
Trước đây, trong bóng đá, có hai luật đặc biệt liên quan đến bàn thắng trong hiệp phụ: Bàn Thắng Vàng (Golden Goal) và Bàn Thắng Bạc (Silver Goal).
- Bàn Thắng Vàng: Theo luật này, đội nào ghi bàn thắng đầu tiên trong hiệp phụ sẽ thắng trận đấu ngay lập tức. Luật này được áp dụng tại một số giải đấu lớn như World Cup và Euro vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, nhưng sau đó đã bị hủy bỏ.
- Bàn Thắng Bạc: Theo luật này, nếu một đội dẫn trước khi hiệp phụ đầu tiên kết thúc, họ sẽ thắng trận đấu. Luật này được sử dụng trong Euro 2004 nhưng sau đó cũng bị loại bỏ.
Hiện tại, cả hai luật này đều không còn được sử dụng. Nếu tỷ số vẫn hòa sau hiệp phụ đầu tiên, hai đội sẽ tiếp tục thi đấu hiệp phụ thứ hai.
Loạt Sút Luân Lưu
Nếu sau khi kết thúc hai hiệp phụ mà tỷ số vẫn hòa, trận đấu sẽ được định đoạt bằng loạt sút luân lưu (penalty shootout). Mỗi đội sẽ lần lượt thực hiện 5 lượt sút, và đội ghi được nhiều bàn thắng hơn sẽ giành chiến thắng. Nếu sau 5 lượt sút mà tỷ số vẫn hòa, loạt sút luân lưu sẽ tiếp tục cho đến khi có một đội ghi bàn và đội kia trượt, tạo ra lợi thế rõ ràng.
>> Xem thêm: Tiki Taka là gì? Tìm hiểu phong cách bóng đá nổi bật
Thay Người Trong Hiệp Phụ
Luật thi đấu hiện tại cho phép các đội được quyền thay đổi người bổ sung trong hiệp phụ, thường là một hoặc hai người, tùy theo quy định của giải đấu. Điều này giúp các huấn luyện viên có thể đưa vào sân những cầu thủ tươi mới và có thể tạo ra sự khác biệt trong những phút cuối cùng của trận đấu.
Khi Nào Sử Dụng Hiệp Phụ?
Hiệp phụ thường được sử dụng trong các trận đấu loại trực tiếp của các giải đấu cúp hoặc vòng chung kết của các giải đấu mà cần phải xác định đội thắng cuộc bằng mọi giá. Ví dụ:
- Các giải đấu cúp: FA Cup, Copa del Rey, Coppa Italia.
- Vòng loại trực tiếp của Champions League và Europa League.
- Vòng chung kết của World Cup và Euro.
- Các trận play-off để tranh suất thăng hạng hoặc trụ hạng.
Trong các giải đấu vòng tròn tính điểm, hiệp phụ thường không được sử dụng vì kết quả hòa là một khả năng chấp nhận được.
Ảnh Hưởng Của Hiệp Phụ Đến Thể Lực và Chiến Thuật
Hiệp phụ có thể gây ra ảnh hưởng lớn đến thể lực và chiến thuật của các đội bóng. Các cầu thủ thường rất mệt mỏi sau 90 phút thi đấu, và việc phải tiếp tục thi đấu thêm 30 phút có thể làm giảm hiệu suất của họ. Các huấn luyện viên thường sử dụng quyền thay người để đưa vào sân những cầu thủ có thể lực tốt hơn và có thể tạo ra sự khác biệt.
Về mặt chiến thuật, các đội bóng thường chơi thận trọng hơn trong hiệp phụ, vì một sai lầm nhỏ có thể dẫn đến bàn thua và mất cơ hội giành chiến thắng. Các đội bóng thường tập trung vào phòng ngự và chờ đợi cơ hội phản công.
>> Xem thêm: Vòng 1/16 bóng đá là gì? Cách Thức Hoạt Động Của Vòng 1/16
Tóm tắt và So Sánh các Yếu tố liên quan đến Hiệp Phụ
Dưới đây là bảng tóm tắt các yếu tố quan trọng liên quan đến hiệp phụ, giúp người đọc hiểu rõ hơn về khái niệm này:
| Yếu Tố | Mô Tả | Mục Đích | Tình Huống Sử Dụng | Hậu Quả |
|---|---|---|---|---|
| Thời Lượng | 30 phút, chia làm 2 hiệp, mỗi hiệp 15 phút. | Xác định đội thắng cuộc khi tỷ số hòa sau thời gian thi đấu chính thức. | Các trận đấu loại trực tiếp hoặc các trận đấu cần xác định người thắng cuộc. | Tăng cơ hội cho một đội ghi bàn và giành chiến thắng. |
| Bàn Thắng Vàng/Bạc | Luật cũ, bàn thắng đầu tiên (vàng) hoặc lợi thế sau hiệp phụ đầu tiên (bạc) quyết định trận đấu. | Rút ngắn thời gian thi đấu, tạo kịch tính. | Không còn được sử dụng. | Giảm sự kịch tính trong loạt sút luân lưu, thay đổi chiến thuật. |
| Thay Người | Các đội được phép thay người bổ sung. | Bổ sung thể lực, thay đổi chiến thuật. | Khi các cầu thủ mệt mỏi hoặc cần thay đổi chiến thuật. | Tăng cơ (hội phục hồi hoặc thay đổi chiến thuật). |
| Loạt Sút Luân Lưu | 5 lượt sút luân phiên (hoặc hơn). | Xác định đội thắng cuộc khi tỷ số vẫn hòa sau hiệp phụ. | Khi không có đội nào ghi bàn trong hiệp phụ. | Kịch tính cao, áp lực lớn lên các cầu thủ. |
| Ảnh Hưởng Thể Lực/Chiến Thuật | Gây mệt mỏi, ảnh hưởng đến chiến thuật phòng ngự và phản công. | Kiểm tra sức bền và bản lĩnh của các cầu thủ. | Trong suốt các hiệp phụ và loạt sút luân lưu. | Thay đổi chiến thuật, thận trọng hơn, chờ đợi cơ hội. |
Hiệp phụ là một phần quan trọng của bóng đá, tạo thêm sự kịch tính và cơ hội để các đội bóng thể hiện bản lĩnh trong những thời khắc quyết định. Mặc dù có thể gây ra mệt mỏi cho các cầu thủ, nhưng hiệp phụ cũng mang đến những khoảnh khắc đáng nhớ và những trận đấu khó quên cho người hâm mộ. Hiểu rõ về hiệp phụ trong bóng đá là gì giúp chúng ta thưởng thức trọn vẹn hơn những trận cầu đỉnh cao.